 |
| Nhà dài truyền thống người Ê Đê được thức giấc Đắk Lắk đầu tư chi tiêu xây dựng nhằm mục đích bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc trong khuôn viên di tích Biệt điện Bảo Đại, phường Tân Tiến, thành phố Buôn Ma Thuột. Bạn đang xem: Nhà ở ê đê |
Theo những nhà phân tích văn hóa Tây Nguyên, công ty dài truyền thống lịch sử của tín đồ Ê Đê là một trong những phức hợp không gian kiến trúc độc đáo, thể hiện nét đặc trưng trong đời sống sinh hoạt, tín ngưỡng-tâm linh, một công trình trí tuệ sáng tạo văn hóa vật chất ấn tượng. Nhà lâu năm là nơi thông thường sống của đại gia đình theo cơ chế mẫu hệ.
Ngôi nhà tiếp tục được nối dài mọi khi một thành viên nữ trong đại mái ấm gia đình lấy chồng. Người con trai lấy vợ sẽ đến trong nhà vợ và không tồn tại quyền hành gì. Thông thường, khu nhà ở dài của đồng bào dân tộc Ê Đê có từ bảy mang đến chín cặp vợ ông chồng chung sống.
Bố cục nhà dài truyền thống lịch sử của người Ê Đê chia thành hai phần: nửa phía trước hotline là "Gah" chứa những vật dụng như ghế chủ, ghế khách, nhà bếp chủ, ghế lâu năm Kpan, cồng chiêng với là chỗ tiếp khách, sinh hoạt chung trong gia đình. Nửa phía đằng sau là "Ôk" là nơi ở của những đôi vợ chồng, đặt vị trí bếp nấu ăn chung.
Phía trước cửa nhà của người Ê Đê tất cả hai cầu thang, một giành cho khách cùng một dành cho những người nhà khi lên xuống, mỗi cầu thang có tầm khoảng 5-7 bậc, làm được làm bằng gỗ quý, được đẽo thủ công và phía phía trên đầu cầu thang chỗ tiếp giáp với hiên đơn vị được tạc hình khía cạnh trăng lưỡi liềm, dưới hình lưỡi liềm được tạc hai bầu vú căng tròn, tượng trưng mang lại uy quyền của người thanh nữ trong gia đình. Dưới ngôi nhà dài là không gian diễn xướng cồng chiêng, không gian lễ hội, hát nhắc sử thi, dệt thổ cẩm, sinh hoạt cùng đồng...
Trong khu nhà ở dài truyền thống, các nét điêu khắc, trang trí, tạo ra hình đều bỏng theo tế bào típ cơ chế mẫu hệ, tín ngưỡng phồn thực. Không gian nhà dài bố trí ghế Kpan ngồi tấn công chiêng, nhà bếp lửa sinh hoạt, những sản vật trình bày sự phong lưu của gia nhà như: chiêng, ché, sừng trâu, trống, rượu cần…
Buôn Akŏ Dhŏng, phường Tân Lợi, thành phố Buôn Ma Thuột là buôn còn những nhà dài truyền thống lâu đời của bạn Ê Đê và cũng chính là buôn làng nhiều có số 1 Tây Nguyên hiện nay nay.
Già xã buôn Akŏ Dhŏng Ama Jeny đến biết, nguyên đồ liệu tạo ra sự ngôi nhà dài truyền thống cuội nguồn của bạn Ê Đê chủ yếu bằng gỗ, tre, nứa, mái tranh. Kết cấu ở trong nhà là cột kèo bởi gỗ tốt có mức độ chống chịu sự khắt khe của thời tiết. đơn vị được thưng vách cùng lót sàn bằng phên nứa, mái lợp cỏ tranh, đỉnh mái biện pháp sàn nhà khoảng 4m-5m, lòng nhà rộng khoảng 4,5m-5,5m, căn nhà nằm theo trục bắc-nam.
Xem thêm: Mua Bán Đất Nền Nam Tân Uyên Thị Xã Tân Uyên, Mua Bán Đất Nền Tại Tân Uyên T08/2024
Với sự đô thị hóa ra mắt nhanh chóng hiện nay làm cuộc sống, không khí buôn làng gồm nhiều biến hóa lớn, dáng vẻ ngôi đơn vị dài hiện thời cũng bao gồm những thay đổi khá các cả chiều rộng, chiều dài, lan can và cách bài trí trong nhà cũng không còn giữ được nét truyền thống lịch sử như xưa nữa.
Già làng mạc Ama Jeny trọng điểm tư: "Những nơi ở dài truyền thống lâu đời của bạn Ê Đê dần dần bị mai một thì vấn đề giữ gìn đầy đủ giá trị văn hóa truyền thống lịch sử của những buôn làng đã bị ảnh hưởng theo. Các thế hệ mai sau sẽ không còn thể tưởng tượng ra được ông bà mình những năm trước sống, sinh hoạt như vậy nào".
Điều đáng vui là trong thời điểm gần đây, được sự hỗ trợ của nhà nước, ở những buôn thôn tại thức giấc Đắk Lắk, tín đồ dân cũng đã ý thức được việc bảo tồn nhà lâu năm gắn với các lễ hội, văn hóa truyền thống lịch sử khác. Nhà dài hiện thời vừa là địa điểm sinh hoạt của gia đình, vừa là nơi tham quan và tổ chức triển khai các hoạt động du lịch cùng đồng, qua đó góp thêm phần bảo tồn với phát huy các giá trị văn hóa truyền thống truyền thống lạ mắt cho thay hệ từ bây giờ và mai sau.
(VOV5) - Nhà nhiều năm là ngôi nhà béo của một đại mái ấm gia đình và là nét đặc trưng của cơ chế mẫu hệ của fan Êđê. Là khu vực ở chung tất cả khi là của tất cả một mẫu họ và liên tiếp được nối dài thêm mọi khi một thành viên thanh nữ trong gia đình xây dựng gia thất cần có lịch sử một thời rằng nhà dài như tiếng chiêng ngân (vì đứng ở đầu nhà dài đánh chiêng thì cuối nhà chỉ còn nghe rất nhỏ, thoát ra khỏi nhà là không còn nghe thấy tiếng chiêng nữa).Nhà dài của bạn Ê đê là đơn vị sàn, làm bởi tre nứa và bằng gỗ, phương diện sàn cùng vách tường bao bọc nhà làm bằng thân cây bương tốt thân tre già đập dập, mái lợp cỏ tranh. Nhà nhiều năm thường được lợp bằng cỏ tranh. Tranh lợp từng cụm, ngọn thả xuôi mái, gốc bẻ gập xuống vào mặt trong. Bạn Ê đê thường có tác dụng nhà theo hướng Bắc- Nam. Nhìn từ xa khu nhà ở có hình dáng một dòng thuyền. Khi kể đến chiều dài thì kể tới số lượng dầm ngang (đê) tương ứng với một đôi cột. Nhà bao gồm bao nhiêu đê là bao gồm bấy nhiêu gian. Ts Nguyễn Duy Thiệu, phó tổng giám đốc Bảo tàng dân tộc bản địa học Việt Nam, mang lại biết:Nhà dài, lâu năm đến từng nào thì tùy trực thuộc vào chủ nhà dài ấy có sum vầy hay không. Trước đây, có những nhà vô cùng dài. Đến nạm hệ máy 3, con của những cô con gái trong nhà, có nghĩa là cháu của bà chủ nhà ấy lấy ông xã thì liên tục nối lâu năm ra như thế, thậm chí chắt của bà chủ nhà lấy ông chồng thì cũng nối dài ra như thế. Theo như tài liệu của fan Pháp trình bày lại cơ mà tôi gồm thì tín đồ ta nói trong thời Pháp, bao gồm ngôi công ty như ngôi nhà của ông hơn Ama Ha dài hơn 200 m.
 |
Không gian nhà chạy theo chiều dọc có hai phần rõ rệt. Từ cửa ngõ chính đi vào là 1 phần rộng, chiếm 1/3 gọi là Gah, phần còn sót lại gọi là Ôk. Gah là nơi tiếp khách, có bếp cho khách cùng là khu vực sinh hoạt thông thường của gia đình, là chỗ cúng thần, là chỗ ngủ của nam nhi chưa vợ, là nơi đặt nhiều dụng cụ quý. Gah với Ôk được ngăn vị vi cột Kmeh Kpăng tất cả khắc hình, trong số đó cột phía đông là cột chủ, cạnh bên kê một cỗ phản để người đứng đầu mái ấm gia đình ngồi khi hội họp, trong lúc đó cột phía Tây là cột trống nơi tất cả đặt dòng trống loại trên ghế Kpan cao 0,50m, nhiều năm từ 10 - 20m nhằm nhạc công ngồi tiến công chiêng, trống, cồng. Gầm ghế thường là nơi để cồng chiêng. Giáp vách phía sau hàng cột phía đông là khu vực để sản phẩm ché. ở bên cạnh bếp khách còn có bếp nấu nạp năng lượng khi tất cả lễ nghi. Chị Đàm Thị Hợp, cán cỗ Phòng bảo tàng ngoài trời, Bảo tàng dân tộc học Việt Nam ra mắt về khu nhà ở dài điển hình nổi bật của người Ê đê tại Bảo tàng dân tộc bản địa học Việt Nam: Đây là một trong những ngôi bên giàu có, giàu sang ngay ở trong những hiện vật để trong chống khách, nơi bạn ta điện thoại tư vấn là Gah. Đây là phòng khách, nơi tổ chức những liên hoan tuy ngơi nghỉ trong phạm vi gia đình nhưng nó vẫn đang còn tính chất xã hội nên khi tổ chức triển khai những tiệc tùng do mái ấm gia đình thôi nhưng bạn ta mời rất nhiều mọi người ở xung quanh. Lấy một ví dụ dân làng đến để tham gia cùng vày vậy phòng tiếp khách này là nơi thường mang ý nghĩa chất xã hội của fan Ê đê. Người ta bày khôn cùng nhiều đồ dùng ở đây, ví như ché rượu cần, cồng chiêng, nồi đồng… là những tài sản rất có mức giá trị với người Ê đê. Nếu số lượng những dụng cụ này càng những thì rất có thể hiểu rằng đấy là một gia đình rất giàu có.
Cầu thang là 1 điểm nhấn trong phòng dài bạn Ê-đê lắp với nhì cửa của phòng dài, cửa ngõ phía trước dành cho khách cùng nam giới, cửa ngõ phía sau giành riêng cho phụ nữ. Chị Đàm Thị hòa hợp khẳng định: Thường nhà bạn Ê đê bao gồm 2 mong thang, bậc thang phía trước và cầu thang phía sau. Cầu thang phía trước thường nhắm đến phía Bắc với được call là cầu thang chính. Đối cùng với những mái ấm gia đình giàu có ngày xưa, cầu thang chính bao giờ cũng tất cả 2 mong thang để lên xuống, bậc thang đực và lan can cái. Trên lan can cái khi nào cũng bao gồm hình ảnh bầu sữa chị em và vầng trăng khuyết, còn bậc thang đực không có hoa văn chạm khắc nhiều, thường xuyên chỉ là một trong cây gỗ tiếp nối chạm khắc phần nhiều bậc bỏ lên xuống.
 |
Nhà dài không chỉ là là không gian sống mà còn là một nơi kết nối bao nạm hệ mẫu tộc của bạn Ê đê. Khi thiếu nữ lấy chồng, căn nhà được nối dài để gia công nơi ở cho đôi vợ ck mới. Rồi đến đời con cháu gái, khu nhà ở lại liên tục nối. Cứ như thế, công ty cứ lâu năm ra, mãi che chở cho cuộc sống của tương đối nhiều thế hệ... Trong không gian ấy, tối đêm cả đại gia đình quây quần đoàn viên bên phòng bếp lửa. Ðàn bà phụ nữ dệt vải, thêu thùa; bọn ông sửa lại dòng cày, chiếc cuốc; bạn già thì kể sử thi, gọi truyện thơ cho nhỏ trẻ. Cũng trong không gian ấy, các lễ nghi, tập tục của fan Ê đê được biểu thị trọn vẹn như hồn cốt đại ngàn của dân tộc này./.
Lan Anh
Xem/nghe nhiều
Phát huy mối cung cấp lực người việt sinh sống ở nước ngoài trong tình hình mới
(VOV5) -Những năm qua kiều bào có những đóng góp không nhỏ tuổi đối với nước ta về cả kinh tế tài chính và vị ráng quốc tế.
Bạn cũng có thểThích
